Grupa pasjonatów przywraca pamięć o poległych

Prężnie działająca na ziemi strykowskiej Nieformalna Grupa Pasjonatów „Walk nad Bzurą" zbliża się do finału opracowania KSIĘGI POLEGŁYCH I POCHOWANYCH ŻOŁNIERZY KAMPANII WRZEŚNIOWEJ 1939 ROKU W GMINIE STRYKÓW.

Wstępna wersja przygotowywanej publikacji jest już niemal gotowa, ale wciąż do autorów spływają nowe dane, w tym akty zgonu, nad którymi należy się pochylić, by dopełnić dzieła.

Pomysł narodził się ponad dwa i pół roku temu, kiedy grupa doszła do wniosku, że w zachowanych informacjach na temat żołnierzy września 1939 r., spoczywających na cmentarzach na terenie gminy Stryków, jest zbyt wiele rozbieżności i trudno uchwycić konkrety o poległych.Postanowiono podjąć się trudu uporządkowania faktów poprzez wnikliwą analizę dokumentów historycznych. Autorzy - członkowie grupy w osobach: Jana Tyca, Jerzego Makowskiego, Wojciecha Tomczaka, Agnieszki Piątkowskiej, Anny Gabary i Roberta Florczaka, zostali przypisani do poszczególnych cmentarzy w: Strykowie, Dobrej, Niesułkowie, Bratoszewicach i Koźlu (gdzie w dwóch mogiłach zbiorowych spoczywa 152 żołnierzy 55pp i 58pp Armii „Poznań" oraz Armii „Łódź", tylko częściowo znanych z nazwisk).

Ruszyły badania, w trakcie których sięgnięto m.in. do zasobów Archiwum Kurii Metropolitalnej w Łodzi, dekanatu strykowskiego oraz parafii mariawickich, a także do dostępnych publikacji historycznych. Benedyktyńską pracą było przeanalizowanie dwóch części I tomu „Księgi pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej" z 1993 r., zawierającego nazwiska ponad 31 tys. żołnierzy września o udokumentowanym miejscu pochówku oraz 3500 poległych jedynie o cząstkowych danych. Analizy niepełnych danych w przypadku wspomnianych 3500 żołnierzy, pozwoliły grupie pasjonatów na sformułowanie wniosku, że prawie 380 spośród nich prawdopodobnie poległo na terenie gminy Stryków. Na poszczególnych nekropoliach udało się zidentyfikować poległych, dotychczas określanych dotąd mianem „nieznanych żołnierzy". To największa satysfakcja dla autorów.

- W naszym opracowaniu postanowiliśmy zidentyfikować w sposób możliwie jak najpełniejszy, a więc z imienia i nazwiska, daty urodzenia, jednostki i stopnia, a także daty i miejsca śmierci, tych żołnierzy, którzy zostali pochowani w gminie Stryków. Oczywiście, pomimo pozyskiwanych dokumentów, nie jesteśmy w stanie wykazać wszystkich poległych w stu procentach, ale staramy się zbadać każdy ślad w dokumentach – mówi Jan Tyc, przewodniczący Nieformalnej Grupy Pasjonatów „Walk nad Bzurą".

Obok głównego nurtu badań, zidentyfikowano rozstrzelanych cywilów, a także – sięgając głębiej do historii tych ziem – groby żołnierzy I wojny światowej i powstańców styczniowych w Dobrej. Przygotowywana „Księga poległych…" będzie bogato ilustrowana fotografiami miejsc pamięci, żołnierskich mogił i tablic. Na stałe znajdzie się w zasobach Sali Tradycji w Szkole Podstawowej im. gen. dyw. T. Kutrzeby w Koźlu, gdzie będzie udostępniana zainteresowanym.

Warto tu jeszcze dodać, że Nieformalna Grupa Pasjonatów podjęła się przygotowania opracowania społecznie – z szacunku dla poległych żołnierzy i potrzeby wydobycia z zapomnienia informacji o nich. Patronat nad przygotowywaniem „Księgi poległych" objął burmistrz Strykowa. Na początku marca autorzy opracowania, zwrócili się także, za pośrednictwem ogłoszenia na stronie internetowej gminy Stryków (a także ogłoszeń w parafiach), do mieszkańców z prośbą o udostępnienie im do skopiowania wszelkich dokumentów i fotografii dotyczących śmierci i pochówku żołnierzy września 1939.

Materiały przyjmują: Jan Tyc (tel. 606-264-260) i Jerzy Makowski, dyrektor SP w Koźlu (42 719-89-09).

​źródło: Starostwo Powiatowe w Zgierzu​